Les petits ruisseaux font les grandes rivières
Alle beetjes helpen
We schaffen een sapketel aan omdat er nodig jam en sap gemaakt moet worden van de rijkdom aan fruit die de natuur op dit moment levert. Dikke, bijna zwarte bramen, les mûres, hangen overal aan les ronces, de wilde braamheggen langs de weggetjes en onze weilanden. Niemand in onze omgeving plukt ze. Het is dan ook inderdaad veel, soms pijnlijk en warm werk. Om de middaghitte te vermijden ga ik vroeg in de ochtend. De temperatuurverschillen nu eind september tussen dag en nacht zijn enorm. Vanochtend bleken vele bramen nog bevroren met een wit poederlaagje rijp! Op zich wel gunstig want als het nog zo koud is, zijn er bijna geen vliegen of wespen die met je ruziën of die braam nou van hen of van jou is.
Met om mijn pols een plastic zak met al zeker een kilo bramen, reik ik voorover om die verste heerlijk uitziende braam te pakken. Kan er nét niet bij. Ik schuifel mijn voeten verder onder de struik… Het volgende moment zit ik op een tas geplette bramen en hoor nog een luid geklepper. Ik ben op een vrouwtjesfazant gaan staan! Vals vertrouwend op haar lichtbruine schutkleur, is ze geschrokken uit haar schuilplek opgefladderd. Met mijn hart nog kloppend in mijn keel kijk ik hoe ze laag over het weiland wegfladdert. Arm beest. Haar hele ochtend verstoord. Maar ik heb alvast een kilo geplette bramenprut, goed voor twee potjes jam. Handig hoor zo’n actie.
Behalve de bramen plukken we vlierbessen en rapen we valappeltjes van de verwilderde bomen langs de weg. Sommige buren verzamelen ze voor de cider, maar er blijft genoeg over. Als wij ze niet meenemen, rotten ze weg.
Ten behoeve van het jammen brandt onze kachel de hele dag, ondanks de zon. Gezellig staan de diverse grote pannen te pruttelen. Heerlijke aroma’s verspreiden zich door het huis. Ook buiten ruikt het fruit lekker. De weezoete geur van de al paarse vijgen geeft aan dat ze rijp zijn. En nog heel even en de vroege druiven zijn eveneens plukklaar. Inmiddels beginnen ook de eerste rijpe walnoten te vallen. In juli lagen er een boel op de grond, maar dit bleek een natuurlijke selectie van de boom. De niet kanshebbers tot echte noten worden afgeworpen. De buurvrouw gaf me een recept om van deze vroege groene afvalligen, die je hoort te rapen op de veertiende juli, walnootlikeur te maken. De bijna pure alcohol ervoor koopt ze voor een habbekrats in grote flessen bij de apotheek. Hoezo accijns? Nu eind september barsten de rijpe groene bolsters van de walnoten open en de schone noten vallen in het gras. We rapen emmers vol en het lastigst is het om ze muisveilig ergens te drogen. Daarna opslaan doen we door ze in juten zakken aan het plafond te hangen.
Behalve de noten verwerken we alle vruchten tot sap, moes en jam. Fanatiek hebben we de afgelopen tijd overal vandaan de handige jampotten van Bonne Maman verzameld. Door de brede opening zijn ze erg makkelijk in gebruik en ideaal om zelf ook weer jam in te bewaren. De vele potten eigengemaakte jam zijn ook handig als cadeau. Zo wisselen diverse smaken regelmatig van eigenaar, iedereen weckt en jamt. Bij volgende bezoeken worden de lege jampotten weer teruggebracht. Immers, Bonne Maman-potten zijn heilig.
Langzaam maar zeker bouwen we een kennissenkring op van vooral oudere Engelsen. Het is leuk om over en weer recepten uit te wisselen, huizen te bekijken, medestanders te ontmoeten die zich net als wij niet druk maken over houtworm of muizen en te leren van elkaars creatieve bouwoplossingen. Als we deze mensen wat langer kennen gaan ze onze hulp inroepen voor allerlei klussen. Een oud schuurtje omhalen? Een hek uit de grond trekken? Bel Roos en Erik, die zijn jong, sterk, hebben een Land Rover met een lier en toch tijd zat. Met dit laatste slaat men de plank volledig mis, maar nee zeggen is zo lastig. Je laat die ouwetjes toch niet alleen het zware werk doen? Bovendien mogen we van hen vaak oude prachtig verweerde bouwmaterialen hebben, zoals balken, ramen en deuren, die zij door strakke nieuwe kunststof dingen vervangen.
Na een poos doet het woord de ronde dat Erik ook nog verstand heeft van pc’s en in no-time zijn we meer dan fulltime voor anderen aan het werk. Van tuinonderhoud, pc’s installeren, tot huizenbeheer. Veel mensen verhuren hun vakantiehuis als ze er zelf geen gebruik van maken, maar de gasten moeten toch ontvangen, gras gemaaid en klachten behandeld worden. En zo rijden we zaterdagen achtereen langs vakantiehuizen om inboedellijsten te controleren, gasten uit te checken, huizen schoon te maken, gras te maaien en gasten ’s middags weer te ontvangen. Doordeweeks rijden we onze rondes om klachten op te lossen. Een videorecorder doet het niet en dus kunnen de kinderen ’s morgens hun favoriete films niet zien. Dit vakantiehuis heeft nota bene een spannend bos van twee hectare, een Eldorado voor kinderen.
De navolgende huurders klagen erover dat de douche te weinig druk heeft. Om tijd te winnen sturen we een Franse loodgieter, die het tot onze grote schrik oplost, door enorme gaten in de luxe douchekop te boren. Hier zullen de eigenaren niet blij mee zijn.
Een week later worden we gebeld door een Nederlandse huurder. Hij is weduwnaar, steenrijk en heeft helaas voor hem niet zijn huishoudster meegenomen en klaagt zijn nood dat de wasmachine niet doet wat hij zou moeten doen. We staan net op punt om vrienden te bezoeken, dus mopperend gaan we op weg om te kijken wat nu weer het probleem kan zijn.
‘Ik krijg mijn onderbroek niet uit de wasmachine’, klaagt de meneer beschaamd.
We turen door het raampje in de praktisch lege trommel en zien één onderbroek liggen. Ik vermoed dat het ondergoed ergens vastgehaakt zit.
‘Als u de rest er wel uitgekregen heeft, zit hij waarschijnlijk vastgedraaid’, mompel ik, terwijl ik de deur probeer te openen.
‘Nee, ik kreeg de deur niet open toen de machine klaar was.’
‘Maar het andere wasgoed heeft u er wel uitgekregen, toch?’ vraag ik verbaasd.
‘Ik had geen andere was.’
‘Hebt u de machine alleen voor deze onderbroek laten draaien?’
‘Gaat-ie daarvan stuk dan?’
‘Nee, dat niet, maar je draait toch niet een hele was voor één onderbroek! U hebt toch wel meer ondergoed bij u?’
Ongemakkelijk en met schaamrood op de kaken bekent de oude man dat hij vergeten is ondergoed in te pakken. Die onderbroek is het enige wat hij heeft. Het idee dat de man nu onder zijn pantalon geen ondergoed aan heeft, is hilarisch. We kunnen het niet helpen in lachen uit te barsten. Erik rommelt ondertussen aan de handgreep van de machine maar ook hij kan hem niet meer open krijgen.
‘Ik kreeg hem ook niet open toen hij klaar was’, legt de man blij uit, opgetogen dat het Erik ook niet lukt.
‘Er zit een beveiliging van een paar minuten op en direct na het wassen kan de deur niet open. U moet altijd even wachten. Ik vermoed dat u te hard getrokken heeft. Nu is de greep ontzet’, legt Erik uit. ‘Ik ga hier zelf niet aan rommelen, het is een nieuwe wasmachine nog met garantie dus ik zal een monteur laten komen. Ondertussen moet u maar nieuwe onderbroeken gaan kopen.’
Als de rijke meneer vervolgens klaagt dat hij door niet functioneren van het gehuurde op kosten wordt gejaagd, is voor ons de maat vol. Hiervoor zijn we niet naar Frankrijk gekomen! We ontdekken dat we niet dienstverlenend zijn ingesteld en ja de inkomsten zijn mooi meegenomen, maar nee dank. We helpen graag iemand uit de brand, maar leren uiteindelijk nee te zeggen op de vele structurele verzoeken. We hebben onze tijd hard nodig om ons eigen huis te verbouwen.
We willen graag beginnen met de provisorische badkamer om te bouwen naar een normaal geheel. Het wordt toch wat onhandig telkens als we willen stofzuigen de stofzuigerslang van de badafvoer af te moeten halen. Wel handig zo’n flexibele badafvoer als je het bad-op-pootjes regelmatig wilt verplaatsen voor bouwwerkzaamheden, dat dan weer wel.
Gelukkig hoeven we geen bouwvergunning aan te vragen, maar toch volgt veel teken- en denkwerk. In Nederland hadden we een oud huis waar niets haaks was, hier hebben we ook nog eens te maken met kromme muren die niet waterpas zijn. ‘Authentiek Anton Pieck’, wordt ons motto en dat niets recht is maakt het gezellig. Maar alles grijpt in elkaar, het een kan niet zonder dat het andere is gedaan en uiteindelijk moeten we beginnen van een stuk stal de slaapkamer te maken. Daarvoor moeten we eerst een fundering storten.
In deze zelfs voor inheemsen verborgen uithoek halen we de verdwaalde vrachtwagenchauffeur in Montgaillard op, en wordt de bestelling zakken cement, zand en grind afgeleverd. Gewend aan Nederlandse omstandigheden en voorschriften, beginnen we voor de fundering een geul van een ruime halve meter diep te graven. Het valt niet mee om de keien uit de grond te krijgen en Mimi komt eens kijken naar ons gezwoeg. Vol verbazing kijkt hij naar het stuk greppel dat al klaar is, waar we plastic in gelegd hebben.
‘Gaat u een vijver maken?’ vraagt hij lachend.
‘Dit wordt de fundering.’
‘Waarom graaft u dan zo diep?’
‘Moet dat hier niet? In Nederland moet je zestig centimeter diep graven’, zegt Erik.
‘Ohpff, wij bouwen de huizen hier gewoon op de grond. Waarvoor legt u er plastic in?’
‘Dan droogt het beton minder snel en wordt het harder.’
Ik zie dat Mimi met moeite zijn lach kan inhouden. ‘Als u eerder op de dag begint in plaats van om elf uur ’s morgens, dan is de hitte minder, en droogt het minder snel.’ Hij heeft gelijk, we hebben nog steeds een vakantiegevoel en staan niet altijd even vroeg op. Mimi vindt ons duidelijk maar raar. Als ik ook nog vertel dat we er bij het storten betonijzer in verwerken, moet hij toch echt lachen. ‘Wat denkt u nou? Dat uw huis omvalt? Onze huizen staan al eeuwenlang zonder fundering overeind!’
We geven hem gelijk en de andere gedeelten van onze fundering graven we minder diep, maar het plastic en het ijzer stoppen we er toch maar in.
Om weer verder te kunnen moeten we door een natuurstenen muur heen breken. Omdat de muren hier letterlijk van los zand aan elkaar hangen moeten we eerst de voegen boven het te slopen stuk opvoegen. Daarna stuk voor stuk voorzichtig de stenen eronder eruit halen. Met oude autokrikken ondersteunen we ontstane holtes. Het oude kalkzandmengsel dat uit de muur komt bewaren we om later gemengd met wit cement weer op te voegen. Zo behouden we de originele kleur. Voor de grap metselen we een jampotje, van Bonne Maman natuurlijk, mee. We doen er franken, guldens en een van de bank gekregen setje euromunten in. Een briefje erbij in vier talen met wie we zijn en een wens voor de toekomst. We fantaseren hoe het zal zijn ooit in de verre toekomst als iemand na ons die muur afbreekt en onze tijdcapsule ontdekt. Wat spannend moet het zijn om zoiets te vinden.
Een week later als er op de fundering al een muur van betonblokken, parpaings, en de eerste deurposten gemaakt van oude balken met pengatverbindingen staan, komt Mimi weer eens poolshoogte nemen. Nu is hij toch wel onder de indruk van onze bouwkunsten. Hij strijkt langs de kaarsrechte gladde nieuwe muren, trekt aan de pen van de houtverbinding en mompelt vol verbazing: ‘Les mortaises sont pas mal.’
‘Merci bien!’ zegt Erik trots.
‘Waar hebt u deze balken gehaald?’ vraagt Mimi wijzend op de deurpost.
‘Dat zijn de oude balken uit de stal.’
‘Die waren toch helemaal verrot?’
‘Pas trop, het viel wel mee, we hebben de buitenkant eraf geschaafd en de balk in de xylophene gezet. De binnenkant is nog hard.’
‘C’est pas mal, pas mal du tout’, mompelt hij weer, onze ‘vijverfundering’ daarmee in ere herstellend.
‘En deze oude scharnieren?’
‘Ook zelf gemaakt! In de kachel gloeiend heet gestookt en zelf bewerkt.’
‘Bravo, c’est bien!’
‘We gaan verder alles in het huis van oude materialen maken’, merk ik terloops op, wetende dat zijn hele schuur vol staat met oude ‘rommel’.
‘Gaat u ook het dak vervangen?’ vraagt hij.
‘Nee, we vinden die roestige lekke golfplaten mooi’, neem ik wraak op zijn vijvervraag van vorige week. ‘Ja, natuurlijk gaan we de golfplaten eraf halen. Maar we willen geen nieuwe dakpannen op zo’n rustiek huis leggen want eh…’, laat ik hem de gelegenheid.
‘Ik heb in mijn schuur nog alle tuiles van mijn oude huis, die wil ik misschien wel verkopen.’
Voor een euro voor zes pannen, mogen we ze alle vijfduizend van hem hebben. Mijn snode plan werkt.
_____________________________
Kijk hier voor alle afleveringen