Miljoenen Europeanen hebben geleefd als mijn ouders. Ze probeerden om hun persoonlijk bestaan tussen als die breukvlakken door te loodsen. Ze vielen, stonden weer op, maakten hun keuzes tussen goed en kwaad, lieten altijd maar weer meningen en idealen op elkaar los in de onuitblusbare hoop dat het er iets toe zou doen.
Miljoen anderen leefden zomaar een eindje weg, wat konden ze anders dan leven bij de dag, ze hadden een vader, een moeder, misschien een grootvader, en een oude kerk achter de dijk, dat was alle geschiedenis die ze hadden. En daarnaast waren er nog eens de tallozen die de krankzinnigste bewegingen aanhingen en de raarste uniformen aantrokken enkel omwille van een handvol zekerheden en een brokje eten.
Gezamenlijk vormden ze een ongekend nieuwe kracht in deze eeuw: de massa, die oorlogen voedde, revoluties aanjoeg, machthebbers maakte en brak.
[bron]Geert Mak, in: De eeuw van mijn vader