Je zou het een doorbraak kunnen noemen, zelf noemt Vincent Groot het liever een eerste stap. Voor het UMC Utrecht en het Johns Hopkins Hospital in Baltimore verrichtte hij promotieonderzoek naar een nieuwe bloedtest voor patiënten met alvleesklierkanker (pancreaskanker). Met de test wordt in het bloed gezocht naar afbraakproducten van de tumor, circulerend tumor DNA genoemd (ctDNA). Specifiek wordt met de test gezocht naar een mutatie die 95 procent van de patiënten met pancreaskanker heeft: KRAS.
Vincent volgde patiënten bij wie een tumor in de alvleesklier chirurgisch was verwijderd. Alvleesklierkanker (2500 patiënten per jaar in Nederland, 500.000 wereldwijd) is een van de kankersoorten die de slechtste behandelresultaten laten zien en de tumor keert in de meeste gevallen dan ook terug. Uit zijn promotieonderzoek bleek dat de bloedtest twee maanden voordat een terugkerende tumor op scans te zien is, al een verhoogd KRAS ctDNA vindt. Vincent: “Van 60 patiënten hebben we voor en na de operatie bloed afgenomen en geanalyseerd hoe de bloedwaarden veranderen en wat er in het lichaam gebeurt. Wij zagen hoe de kanker terugkeerde, terwijl er op de scan nog niets te zien was.” De test biedt 99 procent zekerheid en wordt nu aangeboden in het Johns Hopkins Hospital. Daarmee is het ’s werelds eerste ctDNA-test die de overstap maakt van het lab naar de kliniek.
Persoonsgerichte behandeling
“We gaan een nieuw tijdperk in waarin we kankerpatiënten niet als groep zien, maar naar een gepersonaliseerde behandeling streven”, vertelt Vincent. “Deze ctDNA-test voor patiënten is een eerste stap. Afbraakproducten in het bloed onthullen deze ene specifieke genmutatie, die bijna alle patiënten met pancreaskanker hebben. Je kunt de test zien als een opstapje naar testen met veel meer mutaties, die specifiek zijn voor een patiënt en in het bloed aangetoond kunnen worden. Zo ontstaat een persoonlijk patiëntprofiel waarmee we de behandeling kunnen finetunen.”
Bron: UMCUtrecht
Proefschrift is hier te lezen.