Het lichaam is de enige toegangspoort tot onze werkelijke natuur, onze essentie, onze ziel. Het lichaam geeft ons vrijwel onmiddellijke feedback aangaande de consequenties van onze keuzen, onze activiteiten en relaties met anderen.
In de driedeling Lichaam, Geest en Ziel, staat de zorg voor de behoeften van het lichaam voorop. Als ik niet eet en drink, zuurstof inadem en voldoende slaap, dan doet mijn lichaam het niet meer. Als ik een fikse bloedende snee in mijn voet heb, zal ik pas weer prettig kunnen werken als ik de wond verzorgd en verbonden heb. Ik kan pas toekomen aan de behoeften van mijn geest en mijn ziel als aan een aantal basale lichamelijke behoeften is voldaan. Dat dit tevens niet altijd zo hoeft te zijn, leren we van Victor Frankl die onder extreme omstandigheden (concentratiekamp tijdens de Tweede Wereldoorlog) kon overleven, velen tot steun was en tot grote inzichten kwam. Hij schrijft hier over in zijn boek: ‘ De zin van het bestaan’ *
Ik heb een gezond lichaam en daar mag ik van alles mee doen. In de eerste plaats er goed voor zorgen: tandenpoetsen, wassen, uitrusten, dansen, vrijen, gezond eten, sporten en oefeningen doen. Met ons lichaam nemen we alles waar wat er om ons heen gebeurt, het is een heel gevoelig instrument. Door veel te roken, koffie en alcohol te drinken, vlees en suiker te eten, dik te worden weinig te bewegen, wordt die gevoeligheid steeds minder. Luisteren naar de signalen die mijn lichaam me geeft, is ook een leerproces. Ik heb geleerd om een brok in mijn keel, een steen op mijn maag, een trillend ooglid, serieus te nemen. Deze lichamelijke signalen niet weg te drukken maar te luisteren naar welke informatie ik daardoor over mijzelf, of over mijn relaties met anderen krijg.
Het lichaam is ons instrument van bewustwording.
Ik kan er voor zorgen dat mijn lichaam gevoelig en gezond blijft. Ik kan zelf kiezen wat ik wel en wat ik niet in mijn mond stop. Genieten met mijn lichaam, mijn zintuigen gebruiken: Kijken, ruiken voelen, proeven, horen, bewegen, wil ik met aandacht doen. “Gronden” is een oefening die ik door de dag heen nu en dan doe. Dat is contact maken met mijn lijf, mijn voeten op de aarde voelen, mijn billen op de stoel, mijn handen raken de tafel aan, aandacht voor mijn ademhaling. Kleine pijntjes en spierspanningen loslaten. Mijn lichaam gronden brengt me terug bij mezelf.
Nu ik ouder word, heb ik last van p.h.p.d.
Troost is: Het gaat meestal snel over en het hoort erbij. Wat p.h.p.d. is? Pijntje hier, pijntje daar.
Ik bekijk mezelf in de spiegel en merk dat ik meteen kijk naar wat ik niet mooi vind aan mezelf. We vergelijken onszelf met knappe filmsterren of kijken naar onszelf door de ogen van modebladen. In die spiegel bezien is de mannequin altijd slanker en de filmster mooier. Maar waarom zouden we dat doen? Met vergelijken schiet je nooit veel op.
Ik probeer met mijn eigen lichaam om te gaan als met een lieve vriendin aan wie ik zorg en aandacht wil schenken en naar wie ik luister.
Een oefening: Als je zonder kleren voor de spiegel staat en je houdt een kussentje voor je gezicht, herken je je eigen naakte lichaam dan? Ben je er zo vertrouwd mee, dat je je hele voorkant herkent als die van jou? Doe het eens en let dan op wat je mooi/lief aan jezelf vindt.
*De zin van het bestaan. Victor Frankl. L.Swildens uitg. Donker BV
Marijke Arendsen Hein