Het staat vast dat het huwelijksleven met kinderen als we eenmaal de 55 jaar zijn gepasseerd onherroepelijk verandert. Als wij niet meegaan met deze veranderingen en er niet goed op inspelen, dan gaat het even onherroepelijk mis. We zullen langzaam aan vervallen in een sleur die het leven samen zal beschadigen. In steeds meer gevallen is de uiteindelijke gevolg een scheiding.
Wat is sleur?
Sleur ontstaat uit gewoonten die tijdens het samenleven in een gezin op een natuurlijke wijze zijn ontstaan en nuttig waren, maar waarvan het nut door de veranderende omstandigheden verdwijnt. Als wij deze gewoonten toch in stand willen houden, en dus niet inspelen op de nieuwe situatie, ontstaat er geleidelijk aan een gevaarlijke sleur die ons liefdesleven onderuit zal halen.
Kinderen verlaten ouderlijk huis
De eerste grote verandering is om en nabij de 55 jaar. Dit is de tijd dat onze kinderen het ouderlijk huis gaan verlaten om hun eigen leven op te bouwen. De vaste regels en gewoonten die voor het gezinsleven nodig en nuttig waren, verdwijnen langzamerhand. Denk bijvoorbeeld aan:
- vastgestelde etenstijden
- het beschikbare inkomen dat besteed werd aan ieders wooncomfort en onderhoud en om de opleiding van de kinderen te betalen
- regels voor het weggaan en thuiskomen van alle gezinsleden en de opvattingen en regels in de omgang met elkaar en de omgang met anderen
- de ouders hebben een gezamenlijke slaapkamer; verdeelde taken en vaststaande vrije tijd
Meestal heeft de man dan nog steeds een drukke voltijdsbaan met bijbehorende zorgen en meestal zorgt de vrouw nog steeds voor de gang van zaken in huis en onderhoudt de sociale contacten, ook met bijbehorende zorgen. Zij heeft op den duur vaak een parttime baan of doet vrijwilligerswerk.
Alleen met zijn tweeën
Het komt voor dat de ouders elkaar al lang niet meer bij de voornaam noemen maar elkaar aanspreken zoals de kinderen dat deden, vooral toen ze nog klein waren. Als deze kenmerken weggevallen zijn, verdwijnen er veel gespreksonderwerpen en er is minder of geen aanloop meer van vrienden en vriendinnen. Het huishouden wordt minder intensief. De maaltijden liggen minder strikt vast. Er komt meer ruimte in huis en de financiële investeringen zijn grotendeels gedaan.
Gemengde gevoelens
Het vertrek van de kinderen is het duidelijkst te voelen: het is leeg en minder gezellig. Langzaam worden de ouders weer op elkaar aangewezen. Het gezinsleven is klaar. Al met al is dit een grote overgang die niet zelden gepaard gaat met gemengde gevoelens. Wegens deze gemengde gevoelens houden we vaak vast aan de gewoonten die voor het hele gezin golden, omdat het vertrouwd is en we het gewend zijn. Het verband tussen de gewoonten die op een natuurlijke manier zijn ontstaan en de goede gang van zaken in huis wordt verondersteld aanwezig te blijven. Het is de norm geworden. Maar of het nog van waarde is?
Sleur ontstaat geleidelijk
Naarmate de veranderende situatie langer duurt onstaat er langzaam bij één van de twee enig onbehagen. Vaak hebben we niet door waarom dat zo is. We denken dat we uit elkaar aan het groeien zijn of stellen vast dat dit al gebeurd is. We worden onbereikbaar voor elkaar. Het is of we elkaar zijn kwijtgeraakt en daar is vaak verdriet én boosheid over. Als hier niets mee wordt gedaan veroorzaakt dat nu juist de sleur.
Meer irritaties, minder intimiteit
De irritaties nemen toe. We krijgen ruzies die op niets uitlopen en de (lichamelijke) intimiteit die we samen hadden, op welke manier dan ook, verdwijnt. Waarom zouden we dan nog langer bij elkaar blijven? Soms is een scheiding inderdaad een goede oplossing. Maar lang niet altijd. Soms is het zelfs onverstandig en helemaal niet nodig. Scheiden kost veel geld, er zijn huisvestingsproblemen te verwachten, familierelaties raken verstoord en er is veel emotionele pijn. De opluchting is vaak van korte duur. Er is wel eens sprake van spijt. Kan het anders? Zou het mogelijk zijn anders te gaan samenleven in plaats van te scheiden?
Op haar Weblog Anders Samenleven schrijft Sophie de Wijn schrijft over de veranderingen waar je bij het ouder worden mee te maken krijgt. Ze geeft tips hoe het anders kan. Sophie de Wijn is coach en inspirator voor mensen boven de 55 jaar die anders willen samenleven. En ze is auteur van de boeken Weg met de sleur! en Verkering na je zestigste.
Gelukkig kan er met relatietherapie wat gedaan worden aan de sleur.